Hostelbedden, hangmatten en surflessen

Op 18 december nam ik vanaf Lima een nachtbus naar Trujillo, ongeveer 10 uur richting het noorden. Nachtbussen zijn een populaire optie voor backpackers; naast dat het fijn is om ’s nachts te reizen zodat je overdag andere dingen kunt doen, heb je de overnachting én reiskosten in een keer gedekt. Omdat er regelmatig ongelukken gebeuren met bussen kan het verstandig zijn om iets te investeren in een ticket bij een van de betere maatschappijen. Een bijkomend voordeel is dat deze busmaatschappijen vaak comfortabele stoelen hebben die 160 graden achterover klappen zodat je ook in de bus nog een redelijke nachtrust kunt hebben.

De volgende ochtend kwam ik aan in mijn verblijfplaats voor de komende zes weken: Huanchaco. Huanchaco is een kustplaatsje dat op het eerste gezicht niet erg mooi is, maar dat zijn charme vooral laat zien tijdens een langer verblijf. De directe omgeving van het dorpje is woestijnachtig en dat geeft de kustlijn een dorre uitstraling. De bebouwing is niet aantrekkelijk; een rommelige verzameling van gebouwen die de indruk wekt dat het stadje zonder veel planning in korte tijd is gegroeid. Echter, ondanks het gebrek aan uiterlijk schoon, is Huanchaco een plek waar veel mensen blijven hangen. Het is groot genoeg om alles te hebben wat je nodig hebt (en anders is de grote stad een half uurtje verderop) en klein genoeg om alles te kunnen lopen. Boodschappen doe je op de centraal gelegen markt, er zijn twee pinautomaten in het hele dorp en als je op stap wilt heb je slechts twee opties. Vooral echter is de sfeer in het stadje gemoedelijk en kun je (zelfs ’s nachts) veilig over straat.

Veel van de toeristen in Huanchaco zijn surfers. Er wordt wel eens beweerd dat Huanchaco de geboorteplaats van het surfen in de wereld is. Hierbij wordt gewezen op de rieten bootjes (caballitos de tortora) die de lokale bevolking nog altijd gebruikt om te vissen en al eeuwen terugsurfen naar de kust met de vangst voor de dag. Tegenwoordig worden de golven echter gedomineerd door de vele (internationale) bezoekers die proberen succesvol een golf te pakken. Er is voor ieder wat wils: een gebied met kleinere golven dat ideaal is voor beginnende surfers, maar ook twee verschillende plekken met uitdagendere golven voor de meer gevorderde surfers. Anderhalf uur verderop ligt het plaatsje Chicama, waar de langst surfbare golf ter wereld te vinden is.
Verder is er een grote hoeveelheid Peruaanse toeristen in Huanchaco. De nabijheid van Lima maakt dit een populaire vakantiebestemming voor weekendjes weg. Tot slot zijn er veel toeristen in Huanchaco die gericht lijken te zijn op een bewuste levensstijl. Het is me al vaker opgevallen dat veel internationale reizigers in Peru aangetrokken worden door de spirituele kant van het land. In Peru wordt plantmedicatie nog gebruikt en geestverruimende middelen als san pedro en ayahuasca (normaal onder begeleiding van een sjamaan gebruikt) zijn populair. Beide middelen werden oorspronkelijk gebruikt om antwoorden binnen een proces van zelfontwikkeling te vinden en er zijn tegenwoordig in Peru nog veel ‘retreats’ waar deelnemers in ceremonies met ayahuasca nieuwe inzichten hopen te verkrijgen. In het verlengde hiervan lijken zich in Huanchaco veel reizigers te verzamelen die bezig zijn met spiritualiteit of bewust leven. Het stadje heeft een beetje een hippie-achtige vibe en er zijn genoeg opties voor vegetariërs of voor yoga-liefhebbers om een goede tijd te hebben. Natuurlijk kan het zijn dat mijn blik gekleurd is door mijn eigen ervaring in Huanchaco, aangezien ik zelf in yoga-hostel ATMA werkte.

De eigenaar van ATMA is Paul, een Nederlander die ongeveer 15 jaar geleden naar Peru is gekomen en getrouwd is met een Peruaanse vrouw. Paul werkt in het hostel voornamelijk met (internationale) vrijwilligers voor de dagelijkse taken, alleen de schoonmaak wordt gedaan door twee Peruaanse dames. Wanneer je als vrijwilliger in het hostel werkt krijg je een bed in de vrijwilligerskamer voor vier personen, mag je gratis gebruik maken van de surfspullen en gratis yogalessen volgen. Het is dus een ideale optie voor wie langere tijd door wil brengen aan de kust voor minimale kosten. Tijdens mijn zes weken in ATMA werkte ik samen met de drie andere vrijwilligers om alles draaiende te houden. Het rooster van de vrijwilligers bestond uit afwisselend twee dagen dienst (een ochtenddienst en een avonddienst) en daarna een dag vrij, waardoor we verder genoeg tijd hadden om te genieten van het leven in Huanchaco.

De ochtenddiensten waren altijd het drukst omdat tussen 07:30 en 14:00 (liever eerder) alle bedden van uitcheckende gasten verschoond moesten worden. Dit kon op drukke dagen behoorlijk oplopen: ik heb diensten gedraaid waar ik binnen een paar uur vijftien bedden (stapelbedden, eenpersoonsbedden en tweepersoonsbedden) moest afhalen en opmaken. Verder werd in de ochtenddienst zoveel mogelijk wasgoed weggewerkt en renden we heen en weer naar het dak om handdoeken en dekens uit te hangen. Ook moest de keuken op orde gehouden worden (afwassen, inruimen, licht schoonmaakwerk) en controleerden we de toiletten. Alhoewel de schoonmaak van het sanitair door Ana en Tatiana gedaan werd, was het aan ons om toiletpapier aan te vullen, de handdoekjes te verfrissen en de prullenbakjes te legen. In Peru, net zoals in veel andere landen, is de riolering niet opgewassen tegen toiletpapier en dus wordt dit in de prullenbak weggegooid.
Omdat er vanaf 16:00 geen aparte receptionist was, was een belangrijke taak van de avonddienst om de receptie te bemannen. Alle vragen, overgebleven check-ins en wijzigingen in het boekingssysteem werden dan door de vrijwilliger opgepakt. Naast nog een aantal kleine taken, was het verder vaak mogelijk om tijdens de avonddienst te ontspannen, wat te kletsen met te anderen en te koken. Om 22:30 was het vervolgens tijd om iedereen te vragen stil te zijn en deden we een laatste grote schoonmaak van de keuken.

Alhoewel we dus op papier een duidelijke werkverdeling hadden en de werklast goed paste bij onze rol als vrijwilliger, liep dit in de praktijk vaak anders. Omdat wij als vrijwilligers in het hostel woonden en iedereen ons kende, moesten we oppassen om niet constant aan het werk te zijn. Even rustig in de woonkamer een film kijken betekende al snel dat je vragen van gasten beantwoordde of een drukke vrijwilliger hielp en vooral aan het einde merkte ik dat dat als een steeds grotere belasting begon te voelen. Om echt rust te krijgen moesten we ons eigenlijk verstoppen in een van de uithoeken van het hostel óf het gebouw fysiek verlaten. Natuurlijk was ook juist deze betrokkenheid bij het hostel een bijzondere ervaring. Omdat wij als vrijwilligers altijd aanwezig waren, wisten we precies wat er gaande was, welke gasten een beginnende romance hadden, wie welke reisplannen had en wie er nu weer ziek was. We losten we allerlei kleine en grote problemen op. Zo dachten we een keer brand te hebben (nadat een van de kamers een behandeling had gehad die veel rook veroorzaakte) en terwijl Ana (de schoonmaakster) in paniek op de gang stond, renden Jana, Emma en ik naar boven, greep ik de brandblusser en stond Emma al klaar om de vlammen met haar shirt uit te slaan. Gelukkig bleek het loos alarm.

Wat het werk in ATMA echter vooral fijn maakte was de goede sfeer die in het hostel heerste. Klachten waren gelukkig zeldzaam en over het algemeen kregen we veel positieve reacties van onze gasten. Het hostel is netjes, de voorzieningen zijn comfortabel, de locatie is goed en natuurlijk boden we geweldige service! ATMA werd door veel mensen gezien als een van de fijnste plekken om tot rust te komen en daar ben ik het helemaal mee eens.

Ook voor mij bood ATMA echt een rustpunt in mijn afgelopen maanden reizen. De eerste dagen vond ik het moeilijk om terug te schakelen van mijn drukke en actieve reisflow, naar de ontspannen instelling die deze plek van me vroeg. Het voelde alsof ik niets nuttigs deed, alsof ik mijn tijd verdeed door niet allerlei bezienswaardigheden te bezoeken of een uitdagend project te doen. Echter paste ik me gelukkig al snel aan aan de leefstijl van ATMA. Ik heb het idee dat ik de afgelopen weken écht heb geleerd wat het betekent om in het moment te leven. Weinig dagen in ATMA waren gepland en dus ontstond er spontaan iets of deden we hele dagen niets (buiten het werk om natuurlijk). Op verschillende plekken in het hostel zijn comfortabele ontspanningsmogelijkheden met hangmatten, een schommelbank en allerlei strategisch geplaatste stoelen en bankjes. Ik kon zonder problemen een paar uur in een hangmat liggen te lezen, naar de golven kijken met een (zelfgemaakte) smoothie of op een van de bankjes de zonsondergang bekijken. En alles met het geluid van de golven op de achtergrond.

Wanneer je dagen zo voortkabbelen lijkt de tijd echter heel snel te gaan en het leek vaak alsnog alsof een dag te weinig uren had. Wanneer ik naar de markt was geweest of een surfles had gehad voelde het al alsof ik een hele volle en productieve dag gehad. Ook draaide veel van de tijd om eten. ATMA heeft een fijne keuken die mensen lijkt uit te nodigen om te koken en er werden veel inspirerende maaltijden bereid. Zelf heb ik uitgebreid gebruik gemaakt van de grote hoeveelheid tropisch fruit die beschikbaar was op de markt en maakte ik vaak smoothies of fruitsappen met de blender (bijvoorbeeld met banaan, mango, blauwe bessen, aardbeien). Ook heb ik zelf limonade gemaakt (met mint, gember en limoen) en ben ik steeds beter geworden in het maken van guacamole. En tja, al dat lekkere eten moest natuurlijk ook opgegeten worden.

Om ook mijn eigen talenten te gebruiken in mijn tijd in Huanchaco organiseerde ik vlak na nieuwjaar een workshop over het vervullen van goede voornemens. Deze workshop was gebaseerd op een training die ik tijdens mijn master samen met een groep studenten had gegeven en ik vond het bijzonder dat ik nu in deze omgeving dezelfde opzet weer kon gebruiken om met een internationale groep aan de slag te gaan. Het was een groot succes: de deelnemers gingen heel serieus om met het materiaal, ik kreeg positieve reacties en ik mag blij zijn met deze leerzame mogelijkheid.

Ook maakte ik regelmatig gebruik van de yogalessen in het hostel. Bijna elke dag waren er ’s ochtends en ’s avonds yogalessen met onze yogalerares Robin, die ons verschillende stijlen yoga liet ervaren. Mijn favoriete soort yoga was yin yoga, een hele rustige vorm van yoga waarin de posities langere tijd vastgehouden worden en waarin je helemaal tot rust kan komen.

Verder kon ik natuurlijk niet zo lang in de geboorteplaats van het surfen verblijven zonder de sport zelf te beoefenen. Vanuit mijn surfkamp in Australië herinnerde ik me surfen als zwaar, koud en heel erg moeilijk, maar deze keer was mijn ervaring een stuk beter. Wel ontdekte ik weer dat surfen een erg moeilijke sport is die zelfs surfers met jaren ervaring uitdagend blijven vinden. Naast de uitvoering van de techniek speelt namelijk mee dat de golven altijd anders zijn en je een grote verscheidenheid aan surfplanken hebt die meer of minder stabiel zijn. Met een wetsuit aan en de Peruaanse zon was het echter niet meer koud en met een goede leraar om me een handje te helpen werd het ook minder zwaar.
Ik nam lessen bij de surfschool ‘Ecosurf’, die is opgericht door de Peruaanse Mateo en Zwitserse Roxi. Naast surflessen zijn zij ook actief betrokken bij duurzaamheid in de regio. Zo geeft Mateo lokale kinderen uit het armere gedeelte van Huanchaco gratis surflessen, in de hoop dat zij door middel van surfen meer kunnen bereiken. Mateo vertelde mij dat surfen in zijn jeugd een dure sport was die voornamelijk door toeristen en rijkere inwoners beoefend werd en dus had hij als kind niet de kans om het te leren. Vanaf zijn vijftiende werkte hij in een surfshop om te sparen voor zijn eigen surfplank. Hij leende zo vaak mogelijk een plank en leerde zichzelf te surfen door te kijken naar de lessen van de toeristen en te blijven proberen. Dankzij surfen kan hij tegenwoordig reizen, is hij bewuster bezig met de natuur en kan hij alles opzetten dat hij nu heeft. Naast de lessen voor de kinderen zamelt Ecosurf organisch afval in voor compost, verkopen ze ecologisch verantwoorde zeep en shampoo en organiseren ze elke zondag een schoonmaak van het strand. Ik ben zelf met een van deze ‘beach clean-ups’ meegegaan en, ondanks dat we iets goeds deden, kwam ik er met een verdrietig gevoel van terug. Ik wist al dat de zee bij Huanchaco vervuild is doordat je tijdens het surfen regelmatig een plastic tegenkomt. Toch had ik me nog niet beseft hoe erg het probleem eigenlijk is totdat ik het zelf zag. We liepen een uur lang over het strand om afval op te rapen en het voelde alsof we geen verschil maakte. Er lag zo ontzettend veel afval, waarvan het grootste deel plastic, dat je soms niet eens alles kon oprapen voordat de rest van de groep verder was gelopen. Waar ik nog het meeste van schrok was de overduidelijke aanwezigheid van microplastics (miniscule plasticdeeltjes). Aan de vloedlijn was het zand gekleurd door alle kleine stukjes plastic die er lagen en die vanwege hun grootte niet op te ruimen zijn. Wanneer de volgende golf kwam zag je al die deeltjes zo het water in verdwijnen.
Tijdens mijn surflessen bij Ecosurf ging ik samen met Mateo het water in met de grootste en meest stabiele surfplank die ze hadden. Hij koos de plek met de beste golven en dan kwam het neer op proberen, vallen, op het bord klimmen en opnieuw proberen. Mateo koos de juiste golven, gaf me een zetje om te beginnen en riep me instructies toe. Wanneer ik uitgeput was van het peddelen tegen de stroom in trok hij me een stukje voort door het water (dat kan alleen met echte surfspieren). In een zeer succesvolle les stond ik in anderhalf uur een paar keer op en kon ik een golf voor enkele momenten ‘berijden’. Soms was het water vrij rustig en zaten we lange tijd te wachten op de volgende goede golf. Dan keek ik naar de pelikanen die over het water scheerden, de visjes die opsprongen uit de golven en de drukte op het strand en realiseerde ik me dat ik geluk had hier te kunnen zijn. Soms was het water wilder en had ik het gevoel dat ik constant overspoeld werd en onderwater werd rondgetold alsof ik in een wasmachine vastzat. Op dat soort dagen vond ik surfen eigenlijk een beetje spannend en vroeg ik me af waarom ik dit eigenlijk deed. Gelukkig was een kort moment dat het wél lukte genoeg om me dan weer te motiveren naar me volgende les te gaan.

Het meest bijzondere aan mijn tijd in Huanchaco waren echter niet de activiteiten die ik ondernam, maar de geweldige mensen waar ik de afgelopen weken mee heb opgetrokken. Over mijn ‘familie’ in ATMA vertel ik meer in mijn volgende blog.

Wil je hélemaal meeleven met mijn avonturen in Nederland, Ghana, Mexico, Australië, Griekenland, Canada of Peru? Volg mij dan op Instagram via 'opreismetjorvos'! Of wacht op mijn boek ‘Zes keer thuis en toen weer naar huis, leven en leren op reis’.