Kumasi enzo. deel3

Naderhand zijn we weer teruggelopen naar waar de anderen op ons wachtten. John had ons al een paar keer gebeld en gezegd dat hij de anderen naar ‘de bush’ had gezonden ‘to do tourism’. Hier wordt alles ‘bush’ genoemd, dus dat kon een heleboel betekenen. Uiteindelijk kwamen we maami, Mary en Dorcas weer tegen op de markt in Navrongo, dus hoe dat bush is begrijp ik niet helemaal.
De hele dag had ik niets anders gegeten dan ontbijt en wat koekjes, dus toen we ‘s avonds riceballs kregen was dat een feestmaaltijd. Daarna hadden we nog een stuk watermeloen en het was werkelijk het beste dat ik ooit heb gegeten.
De volgende dag ging ik samen met Nike op stap. We gingen naar Gowrie. Eerst naar Bolgatanga, waar we opgepikt zouden worden door iemand van meet Africa. Daarvoor hebben we nog even lunch gekocht bij een stalletje. We kregen riceballs mee in een plastic zakje, met de saus ook in een zakje (alles wordt hier altijd in zakjes gedaan). Het is ongelooflijk hoe goedkoop het was! Vijftig pesewas (cent) per persoon, voor lunch!
In Gowrie gingen we naar Christopher. Cristopher is een historicus en beeldhouwer. Hij heeft een aantal boeken geschreven over de geschiedenis van de omgeving en over de tradities van de stamen in het noorden. Ik dacht eerst dat hij veel van de lokale mythen kon vertellen, dat was niet helemaal waar, maar we hebben een paar uur met hem gepraat over de tradities enzo. Zo vertelde hij bijvoorbeeld dat vrouwen in de traditie met hun hoofd naar het westen en mannen met hun hoofd naar het oosten worden begraven. Dat is opdat de vrouwen de zon onder kunnen zien gaan en kunnen gaan koken en de mannen de zon op kunnen zien gaan en aan het werk op het land kunnen gaan.
Ook hadden we het veel over religie natuurlijk. Besnijdenis is bijvoorbeeld heel normaal hier in Ghana, vanwege de moslims (vooral in het noorden zijn er heel veel moslims). Wat ik echter niet wist, is dat in het traditionele geloof besnijdenis als iets heel ergs wordt gezien. Dat is dus echt een gebruik dat met de islam is meegekomen. Een man die besneden is kan bijvoorbeeld geen chief meer worden.
Het hele gedoe rondom de chiefs is sowieso een beetje apart.De chiefs moeten altijd het traditionele geloof aanhangen, de rituelen waarmee ze worden ingezegend (enskinment), horen da nook bij het traditionele geloof. Tegenwoordig zijn er echter ook veel christenen en moslims die voor het chiefschap gaan. Op het moment dat ze worden gekozen, ‘adopteren’ ze dus ook het traditionele geloof. Dat kan hier gewoon, twee religies tegelijk.
Zo waren er nog een heleboel meer tradities die hij vertelde. Ook hebben we het nog gehad over bepaalde taboes wat betreft voedsel. Bijvoorbeeld in Paga zijn de krokodillen heilig. Daar mag niemand een krokodil doden of kwetsen, als je een krokodil dood staat dat bijna gelijk aan moord. Het verhaal daarachter is dat de voorouder op jacht ging en een aardvarken achtervolgde. Hij ging achter het dier aan zijn hol in, maar de ingang stortte in en hij kon er niet meer uit. Een aantal dagen lag hij in het hol, iedereen ging er al vanuit dat hij dood was. In de buurt was een krokodil die hem uiteindelijk redde. Het dier ging met zijn koele lichaam op hem liggen, zodat hij weer bij bewustzijn kwam. Daarna liet de krokodil hem de weg naar buiten zien en bracht hem naar water, om te drinken. Omdat het dier hem gered had, zwoer de voorvader dat zijn volk nooit een krokodil zou doden of kwaad zou doen.
Zo zijn er meer van die verhalen in de omgeving. Er is bijvoorbeeld een volk dat geen ezelsvlees eet. Het verhaal daarachter is dat een voorvader ezelsvlees at dat niet goed gebakken was. Het was dus nog heel elastisch. De voorvader zat tegen een muur en toen hij probeerde een stuk vlees los te trekken met zijn tanden, schoot zijn hoofd achterover tegen de muur. Hij was op slag dood. Het gevolg is dat de mensen denken dat je sterft als je ezelsvlees eet en dat dus verborden is.
Nog een soortgelijk verhaal; de oudste zoon van een voorvader at guineafowl. De guineafowl was echter erg olieachtig en niet goed klaar gemaakt en de zoon stierf toen hij het at. Daarom mag in die gemeenschap de oudste zoon of dochter geen guineafowl eten.
Nog iets interessants (en gruwelijks) dat Christopher ons vertelde ging over (lichamelijk) gehandicapte kinderen. Ik had hier al wel eerder over gehoord, maar wilde er graag mee over weten. Hier in Ghana accepteren ze gehandicapte kinderen niet en het komt redelijk vaak voor dat die kinderen worden gedood. Daar zijn speciale mensen voor. Omdat ze er bij geestelijk gehandicapte kinderen vaak pas later achter komen, kan het bij hen niet meer. Ook zijn ze bang voor tweelingen. Het werd me niet helemaal duidelijk wat het precieze verhaal nou was, het had iets te maken met competitie met de ouders.
Nadat hij ons uren dit soort dingen verteld had, hebben we nog een rondleiding door zijn huis gekregen. Ik vond het een geweldig huis, hij had het zelf ontworpen en het was ook nog niet helemaal af, maar het was een soort doolhof van kleine gangetjes en verborgen trappetjes. Cristopher is ook beeldhouwer en best goed en hij had tussendoor beelden staan die hij zelf had gemaakt. Ik wil nu echt dat hij mijn huis voor me ontwerpt haha!
Die maandag (29 oktober), stonden Susana en ik om vier uur op. We gingen naar de mevrouw die het brood maakt, om te kijken bij het bakken. Ze gebruiken grote stenen ovens die met hout worden gestookt daarvoor. We kregen toen het klaar was nog drie broden, vers uit de oven cadeau, heel lekker!
Die dag verder gingen we niet naar het project, dus we konden nog even verder slapen. ‘s middags in het ict centrum heb ik eindelijk de materialen voor de school uit kunnen printen (nog niet gekopieerd, dus ik kon ze nog niet gebruiken). Later die dag weer verder met onze broodbaklessen, we gingen naar de deegmachine. Daar wordt het deeg gemixt en worden er plakken van gemaakt, die later tot broden worden gekneed. Na de deegmachine gingen we op weg naar de rosary om daarna bij de priesters te gaan eten. Wij hadden het toetje verzorgd (hier eten ze nooit toetjes), namelijk ijs met bananen en chocolade koekjes. Omdat we zoveel moeite hadden met het wennen aan het voedsel, bedachten we constant creatieve voedselcreaties om onszelf te tracteren.
Even doorspoelen naar de tegenwoordige tijd. Mijn eerste dagen in de dierentuin. Vandaag was de eerste dag dat ik echt heb gewerkt, de afgelopen twee dagen was voornamelijk informatie en lezen, alhowel ik gister al wel naar Batu geweest ben. Batu is een babyolifant, een wees, dus ze moeten hem nog handvoeden met een fles. Gisteren heb ik dus de hele dag gelezen en toen ik daar klaar mee was ben ik naar de baby gegaan. Hij is niet te bekijken voor gasten, maar ik kan gewoon bij zijn verblijf binnen lopen. De verzorger Dominique is er vrijwel altijd wel, omdat Batu nog zoveel zorg nodig heeft. Het was gister nog wel heel onwerkelijk, mijn eerste keer een babyolifant aanraken en daar stond ik gewoon met hem te knuffelen! Vandaag, toen ik niks meer te doen had ben ik er ook weer heen gegaan om met Batu te spelen. Ik heb ontdekt dat hij het lekker vind om achter zijn oren gekrabt te worden (een beetje onwerkelijk gevoel, een olifant achter zijn oren staan krabben). We hebben nu nog een soort duw spelletje, hij gaat tegen mij aan staan duwen en ik word dan wel gedwongen hem uiteindelijk terug te duwen. Nu kan dat nog alhoewel ik wel mijn gewicht in de strijd moet gooien, als hij een beetje snel groeit wordt hij te sterk. Hij vind het ook geweldig mijn broek te proberen op te eten en af te lebberen, met als gevolg dat ik nu een hoop wasgoed heb. Gelukkig heeft hij nog geen tanden. Met zijn slurf probeert hij steeds mijn veters los te trekken, wat hem trouwens ook lukt bij een enkele knoop. Die slurf is sowieso wel een heel raar ding, heel grappig.
Ik heb voor de komende drie weken een soort tijdsschema gekregen. In de dierentuin zijn verschillende secties, ik ga in elke sectie een paar dagen werken. Vandaag begon ik in mijn eerste sectie, dat is chimpansees en carnivoren. Daar werk ik tot en met vrijdag. Dan volgende week maandag en dinsdag de vogels, woensdag en donderdag kamelen en iets dat ik niet kan vertalen, vrijdag en maandag reptielen, dinsdag en woensdag apen en donderdag en vrijdag de nursery, wat betekent dat ik bij Batu zit. Dan is mijn tijd alweer voorbij.
Vandaag begon ik dus bij de chimpansees. Ze voeren de leeuwen (die horen bij carnivoren, samen met de hyenas) niet elke dag, dus die komen morgen weer en ook de hyenas hoefden vandaag niet, dus we hadden alleen de chimps. Dat was uiteindelijk nog best een avontuur. Felice, de hoofdverzoger van chimps en carnivoren vertelde me al dat de chimpansees blanken haten, omdat ze vaak een slechte ervaring met blanken hebben. Ik zou vandaag dus vooral observeren en ze aan me laten wennen en dan vanaf morgen echt zelf iets gaan doen. Ik heb gemerkt dat dat niet zo’n gek idee was. Om uit te proberen mocht ik al achter het hekje (dat staat een eindje weg van de kooi) en Felice gaf me een tros bananen die ik in drieen moest verdelen en aan Rosemary, Cecilia en Lucy moest geven. Cecilia en Lucy zijn twee oudere vrouwtjes en heel rustig, Rosemary is nog een stukje jonger en vond het niet zo leuk dat ik daar stond. Ik ben dus aangevallen door een chimp. Ik stond met die bananen in mijn handen, toen ze mijn hand door de tralie heen vastgreep. Felice stond naast me, reageerde meteen en trok mijn hand los, maar het was toch even schrikken! Ze zijn heel sterk! Er was uiteindelijk niets aan de hand, maar ik ben maar weer achter het hekje gaan staan… Morgen weer een poging (als ik nog durf). Ook Jimmy had me daarvoor al laten weten dat hij mijn aanwezigheid niet zozeer op prijs stelde. Jimmy is een grote machoman, als er bezoekers komen begint hij ook heel stoer te lopen (de verzorger weet dat dat een teken van agressie is en niet zo grappig als iedereen het altijd vind). Jimmy was niet zo blij met mijn huidskleur, dus ik kreeg al een steen tegen me aan gegooid. Toen Felice hem aan het voeren was zag ik hem ook een handvol poep oppakken, maar toen ben ik maar even snel weggelopen. Ik heb vandaag uiteindelijk wel geholpen met sinaasappels de kooi in te gooien, dus ik hoop dat Jimmy dat heeft gezien en onthouden en me morgen heel aardig vind. Het is wel heel gaaf om te zien hoe intelligent de chimps zijn. Ze herkennen gezichten en weten precies wie wie is. Felice heeft ook een hele goede band met ze. Jimmy weet precies hoe de deurtjes in de kooi open te maken en als Felice hem vertelt: ‘pull jimmy!’ dan trekt hij de deur open. Het allergaafste was vandaag toen Felice probeerde ze allemaal in een deel van het hok te krijgen zodat de andere verzorger het andere deel kon schoonvegen. Jimmy zit in een kooi met Esther en haar baby en elke keer dat Felice Esther voert, pakt Jimmy dat af. Felice probeerde dus Esther en baby naar hetzelfde gedeelte als Jimmy te lokken met een banaan, opdat hij dat af kon sluiten, maar Esther wilde niet dat Jimmy het af zou pakken en weigerde te komen. Felice zei dus tegen Jimmy: ‘Go and bring Esther!’, waarna Jimmy naar Esther toeliep en haar voor zich uit duwde naar het andere gedeelte. Het was geweldig om te zien. De chimps kunnen misschien niet praten, maar ze zijn personen met een eigen karakter en wil. En blijkbaar begrijpen ze commandos dus wel enigszins.
Morgen gaan we dus naast de chimps de leeuwen voeren en misschien ook de hyenas. Vrijdag volgens mij de leeuwenkooi schrobben. Het is heel gaaf om dit werk te doen, het enige jammere is dat je iets te doen hebt voor ongeveer een uur en daarna is het klaar. Vandaag was ik om zeven uur in de dierentuin. Felice zou vroeg komen, maar was er uiteindelijk pas om iets van half negen/negen uur. Het voeren duurde misschien een uurtje en toen was ik klaar voor de dag. Dus ik heb nog een uitgebreid rondje door de dierentuin gemaakt en wat op een bankje gezeten en geschreven, maar om dan tot vier uur te blijven is een beetje saai. Heb ik uiteindelijk ook niet gedaan. Ik had nog de hoop dat ze ‘s middags opnieuw zouden voeren, maar uiteindelijk geen zin daar op te wachten. Ik heb dus een hele tijd met Batu geknuffeld en ben uiteindelijk vroeger naar huis gegaan.
Morgen ga ik proberen het internetcafe te vinden, dus het is niet zo’n probleem als ik vroeg klaar ben. Verder zal ik voortaan maar een boek mee moeten nemen ofzo. Ach ik vermaak me wel. Ik snap alleen niet hoe Ghanesen zo kunnen werken, want ook zij doen de rest van de dag nauwelijks iets. Ik zou nooit elke dag de hele dag alleen maar voor me uit kunnen staren.
Ik heb het af en toe wel moeilijk hier, bijna alles went, het voedsel went, eten met je handen went, een koude douche went, het enige dat echt niet went is het feit dat ik hier als een dier in de dierentuin word behandeld. Omdat ik tegenwoordig bij een school/weeshuis woon, begint dat al ‘s ochtends als ik op sta. Ik kom slaperig mijn kamer uit om naar de wc te gaan en veertig paar ogen staart me aan, ‘Obruni hello’, ‘Obruni please your name’, ‘Obruni we want computers’, ‘Obruni where are you going?’, ‘Obruni hello, hello, hellooooooo!’, ‘Obuni how are you?’ Het blijft maar doorgaan. Je zou denken dat ze er naar een paar keer toch wel aan gewend zijn, maar het blijft super bijzonder dat ook een blanke naar de wc gaat, haar tanden poetst, haar kleren wast enzovoort. Een paar dagen geleden zat ik buiten te typen en kwamen ze allemaal om me heen zitten, zwijgend, me aan te staren. Oh nee een blanke die kan typen! Ik vraag me af of de chimpansees in de dierentuin zich ook zo voelen, want het is niet leuk!
Op straat word i kook de hele tijd nageroepen. Dat is irritant, maar oke, het is niet anders. Minder leuk vind ik het feit dat mannen op straat mijn arm vastgrijpen en niet meer laten gaan. Dat is niet alleen irritant, maar ook intimiderend, alhoewel ze geen slechte bedoelingen hebben. Het feit dat ik blank ben geeft je alleen geen recht om me te betasten of vast te grijpen.
Als ik thuis ben wil ik daar echter gewoon van af zijn. De afgelopen paar dagen zat ik een aantal keer op mijn bed, te schrijven, met de deur open, omdat het anders heel benauwd werd. Ik had binnen hele korte tijd een verzameling van twintig kinderen voor mijn deur staan, die me allemaal een half uur lang alleen maar zwijgend hebben aan staan staren. Zo interessant kan het toch niet zijn?! Gisteren was ik op het punt dat ik gewoon heb uitgeroepen: ‘I am not an animal in the zoo! Go and play or something!’ Dit is een van de weinige dingen waardoor ik af en toe gewoon naar huis wil, waar ik over straat kan zonder constant lastig gevallen te worden en kan plassen zonder giechelende schoolkinderen voor de deur. Het klinkt misschien overdreven, de eerste paar weken is het ook niet zo vervelend, maar dit is de tiende week, dus nu mag het best klaar zijn met het gestaar. Ik snap nu waarom ouders hun kinderen leren dat het onbeleefd is om te staren!
Ik had het idee in deze blog even de laatste paar weken in te halen en mijn achterstand weg te werken, maar natuurlijk is dat niet gelukt. Volgende keer beter!
Ps: zoals altijd, ik geniet van de leuke reacties! Dus blijf reageren (: