Pottenbakken en onzichtbare olifanten

Het is al weer een tijdje geleden, dus ik heb veel te vertellen. Waar was ik gebleven, bij het ziekenhuis bezoek van Amdia volgens mij. Die avond (dinsdagavond) hebben we fufu gemaakt, dat is een heleboel werk omdat ze yam (soort aardappel) moeten stampen. Om dat te doen gebruiken zeeen soort enorme vijzel en een enorme stamper. Een persoon houdt de vijzel vast en draait op een gegeven moment de puree en de andere persoon werkt zich in het zweet met de stamper. Ik vind het heel eng hoe ze de puree draaien omdat ze hun hand tussen de stamper steken en ik het steeds voor me zag hoe ik Johns hand zou verbrijzelen (vooral omdat hij vertelde dat hij dat bij zijn zusje had gedaan). Omdat het mariamaand is in de katholieke kerk ging Susana elke dag naar de kerk om de rozenkrans te bidden, op donderdag ging ik dus mee om dat ook eens te proberen. Ze heeft een hele mooie rozenkrans die ik mocht lenen en heeft me uitgelegd hoe je hem gebruikt om te tellen, het was een interessante ervaring. Ook heb ik Albert ontmoet, de aankomend priester die hier tijdelijk in Walewale is. Hij is heel aardig en heeft in Amerika zijn opleiding tot pastor gedaan. Dat is een hele goede eigenschap van de katholieke kerk, voordat je priester bent, moet je een opleiding van negen jaar doen, waarin je filosofie en theologie krijgt en dus ook bijvoorbeeld de Islam bestudeerd. Zaterdag (6 oktober) ging ik samen met Nike en Kate heel vroeg op weg naar Sirigu met de trotro. Na een overstap in Bolgatanga, waar een taxichauffeur ons wijs probeerde te maken dat er geen trotro ging, omdat het geen markt was en dat we dus de taxi moesten nemen, zaten we uiteindelijk in een auto die daarheen ging. Op zijn Ghanees was de auto natuurlijk van top tot teen gevuld, wat betekent dat er ook iemand in de kofferbak lag te slapen (Ghanesen kunnen werkelijk overall slapen). In Sirigu werden we in een soort motor met laadbak naar de guesthouse gebracht. Het project daar is een heel goed initiatief dat SWOPA (Sirigu Women Organisation for Pottery and Art) heet. De plaatselijke vrouwen daar zijn bij elkaar gekomen en hebben een guesthouse met de mogelijkheid tot workshops opgericht om op die manier de traditionele kunsten, zoals muurschilderingen en pottenbakken, in leven te houden. Het zag er werkelijk gewedig uit, echt het vakantie resort gevoel. Alle gebouwen waren heel mooi beschilderd in de traditionele schilderingen en het was heel erg verzorgd. Een van de beste verblijven in Ghana tot nu toe. De douche was ook heel fijn, stromend water, niet te koud (warm water is hier onmogelijk), dus ik heb er iets van een half uur ondergestaan. Die middag zijn we begonnen met een workshop pottenbakken. Ze lieten eerst zien hoe ze met zand en gebroken potten de klei maken en daarna konden we beginnen met onze eigen vaas. Dat ziet er heel makkelijk uit als je ziet hoe onze leraressen het deden, maar het was nog best moeilijk. Onze vasen zagen eruit alsof ze door kleuters gemaakt waren (Nike en Kate moesten meerdere keren opnieuw beginnen omdat er een gat in zat) en de lerares rolde letterlijk over de grond van het lachen. Ik vond het echter heel leuk om te doen. Op een gegeven moment werden we geroepen voor de lunch. Dat was ook heel goed verzorgd, voor het eerst in lange tijd weer eens aan een gedekte tafel, dus het vakantie gevoel werd alleen maar groter. Toen we terugkwamen hadden de leraressen (een van hen was zo’n geweldig authentiek gerimpeld Afrikaans oud vrouwtje dat alleen maar lokale taal sprak) onze potten mooi en fatsoenlijk gemaakt, dus we konden beginnen met de versiering (die er vervolgens ook weer amateuristisch uitzag haha). Het duurde al met al nogal lang en we moesten op een gegeven moment echt gaan beginnen met onze workshop mandenweven. Dat was een stuk makkelijker dan het pottenbakken en heel relaxend. We hadden ondertussen een heel interessant gesprek met een van de vrouwen. Hier in het Noorden hebben ze namelijk de traditie om tribal scars aan te brengen. Ik zit bijvoorbeeld in het mamprusi district, dus de meest voorkomende stam hier is mamprusi (die mampruli spreken). Wanneer een kind nog heel klein is brengen ze dus littekens in het gezicht aan waaraan je kan zien dat het een kind van de mamprusi is. Vroeger bleef het niet alleen bij littekens in het gezicht, maar deden ze ook littekens op de buik en de armen, maar sinds een paar jaar is het verboden. Als je dat nu doet loop je het risico voor vijf jaar naar de gevangenis te gaan. Het is verboden omdat het niet door dokters werd gedaan, maar door special priesters, die niet gesteriliseerde messen gebruikten en om de snee dicht te maken smeerden ze er klei op. Er was dus een groot risico op ziektes. Nu is het toegestaan om een klein litteken in het gezicht aan te brengen, maar niet meer dan dat. Het klinkt allemaal best wel gruwelijk, littekens in het gezicht, maar het is eerlijk gezegd best wel mooi. Vooral de vrouwen zien er heel mooi uit ook juist vanwege de littekens.
Om vijf uur zouden de workshops afgelopen zijn, alleen we waren nog niet klaar. Ook hadden we het teleurstellende nieuws gekregen dat we onze potten niet mee konden nemen, want ze zouden gebakken moeten worden en beschilderd (dus dat zou minstens twee weken duren). Ik zou twee weken later terug kunnen komen om mijn eigen vaas te kopen, maar uiteindelijk heb ik maar gewoon afscheid genomen. Omdat we het heel jammer vonden dat we de mandjes niet af konden maken, bood de lerares uiteindelijk aan om speciaal voor ons de volgende ochtend vroeg terug te komen, opdat we verder konden gaan. Daar ging onze ochtend uitslapen (we staan altijd om zes uur of half zeven op), maar goed.
De volgende ochtend werden we dus gewekt door de lerares. We hebben ons snel aangekleed, maar toen we tien minuten later buiten kwamen, bleek dat ze alweer weg was gegaan. Heel vreemd, maar de kokkin heeft haar gebeld en ze is weer teruggekomen. Halverwege het weven hebben we even ontbeten, we hadden hele lekkere ananasjam, dus ik was al aan het bedenken dat ik dat zeker mee moest nemen naar Nederland, totdat ik op de pot keek en zag dat het uit Nederland geimporteerd was.
Uiteindelijk waren we om negen uur klaar met de workshop. We hadden het plan om in Bolgatanga nog naar de markt te gaan, dus wilden eigenlijk niet te laat weg, dus snel onze spullen gepakt en nog even naar de exhibitionroom gegaan. Daar waren we de volgende dag ook al geweest en het zorgde voor een problem. In de exhibitionroom verkochten ze namelijk het aardewerk dat in Sirigu gemaakt werd en eigenlijk wilde ik alles daar wel hebben. Nog vervelender was ook dat het voor belachelijk lage prijzen verkocht wordt, dus ik kon niet eens het excuus van ‘geen geld’ gebruiken om niets te kopen. Uiteindelijk, na lang nadenken en rondlopen, heb ik een keuze moeten maken. Het gevolg is wel dat ik nu een maand rond moet reizen met een grote vaas in mijn rugzak, wat nog interessant kan worden.
We moesten terug lopen naar Sirigu. Onderweg moesten we een rivier oversteken, maar natuurlijk doen ze hier niet aan bruggen bouwen, wanneer dat niet nodig is. Na de eerste paar wankele stappen van steen naar steen (er lagen stenen om over te steken), heb ik maar gewoon mijn sandalen uitgetrokken en ben ik door het water gelopen. Het was niet diep, alleen hier is het het beste zo min mogelijk in contact te komen met water, vanwege de wormen en andere parasieten die hun huis kunnen vinden in je huid. Ach ja, je moet toch ergens ziek van worden als je hier bent. Het voelde in ieder geval wel echt als reizen om daar in de brandende zon met een te zware rugzak door de rivier te lopen.
In Sirigu hadden we al snel de trotro gevonden, het enige probleem was dat het zondag was en kerktijd, dus het ging heel lang duren voordat de trotro vol was (de trotro vertrekt pas als er genoeg/te veel mensen in zitten). Het heeft iets van 2.5 uur geduurd, ik was al bereid om de overige zitplaatsen te betalen, maar uiteindelijk vertrokken we zonder dat dat nodig was. Het was best wel een relaxte rit omdat er in plaats van achttien mensen, maar tien inzaten, dus ik kon voor de verandering mijn benen strekken.
In Bolga zouden we naar de toeristeninformatie en een restaurant gaan, voordat we naar de markt gingen.We waren op weg naar de toeristeninformatie, toen we opeens twee andere blanke meisjes zagen lopen. Dus uiteindelijk zijn zij met ons mee gegaan en zijn we maar meteen naar het restaurant gegaan. Dit is meteen ons favoriete restaurant geworden, omdat ze er echt westers voedsel (pizza en hamburgers) verkopen. Althans op z’n Ghanees, maar het is geweldig om een keer ‘normaal’ voedsel te eten (alhoewel ik moet zeggen dat ik steeds meer gewend raak aan mijn deegballen en rijst met vispoeder). Morgen ga ik weer naar Swap, om samen met Susana pizza te gaan eten!
Na het restaurant gingen we verder en kwamen we erachter dat het zondag was en natuurlijk was alles gesloten. Geen toeristeninformatie dan maar, het was ook geen marktdag, dus ook geen markt. Dan maar even snel naar een relatief goed internetcafe. We hadden van Sofia en Janna (onze nieuwe vriendinnen) gehoord van een internetcafe, dus daar zin we heen gegaan. Ik wilde namelijk even snel een mail van Kingsly (projectcoordinator van SYTO) uitprinten. Omdat ik aan het begin zo wanhopig was op het project, heb ik hem gevraagd wat mijn opties waren qua projecten en vooral wat voor projecten er waren zonder lesgeven. Hij vertelde me over de dierentuin in Kumasi. Dat klonk heel leuk, dus hij heeft me de informatie toegestuurd en die moest ik dus printen. Ik heb nu uiteindelijk gekozen over 2.5 week daarheen te gaan. Ik ben stukken gelukkiger hier op het project en ik begin eigenlijk nogal gehecht te raken aan mijn kindjes hier, maar tja in een dierentuin werken is wel een wens van me. Dus ik heb besloten daar drie weken te blijven, zodat ik eerst kan proberen hier zoveel mogelijk te doen. Ik heb wel al gehoord dat de kooien erg klein zijn en dat dat nogal deprimerend is, maar aan de andere kant heeft een vriendin van Susana er met een babyolifant gewerkt en dat klinkt echt heel leuk.
De man van het internetcafe wilde me uiteindelijk niet laten betalen voor mijn internetgebruik daar. Ik had zijn huwelijksaanzoek al verwacht (Sofia en Janna waren gevraagd te trouwen), maar vreemd genoeg bleek die uit. Wel wilde hij ons telefoonnummer hebben. We hebben al een heleboel goede smoezen voor de telefoonnummervragers (iedereen hier dus), of we gebruiken ‘ oh I don’t have a phone’ (lichtelijk ongeloofwaardig), of ‘ I don’t have a Ghanaian simcard’ of ‘ Oh I’m leaving, so we can be friends this moment, but I can’t meet you again’ (wat niet altijd heel goed werkt).
Na het internetcafe was het al half drie, we zouden sowieso om half vier weg moeten, wilden we een beete voor het donker (zes uur) thuis zijn en we hadden niet veel zin meer in de markt, dus maar weer naar de trotro. Daar vroegen we ons af wat ze in hemelsnaam met de schapen die aan de trekhaak werden gebonden gingen doen. Die vraag werd beantwoord toen iemand de schapen op het dak begon te tillen. Daar moeten ze zelf maar zorgen dat ze er niet vanaf vallen. We hebben onderweg uit het raampje ook nog een of ander lokaal gember drankje (dat klinkt als alcohol, maar is het niet), dat hier overal vanaf de hoofden wordt verkocht, gekocht en geprobeerd, maar het was heel vies. Dan maar uit het raam van de trotro gooien (ja we worden al echt Ghanees met onze milieuvervuiling, maar wat moet je als er geen afvalbakken in dit land bestaan).
De volgende dag moest ik ‘s ochtends naar de kliniek met mijn been (laatste keer omdat het bijna geheel geheeld is), voordat we naar het project zouden gaan. Toen we wilden vertrekken regende het echter en het stopte niet meer, dus uiteindelijk hebben we de hele dag thuis gezeten. ‘S avonds gingen we weer naar de kapel om de rozenkrans te bidden en daarna zijn we met Albert de pastor to be wat gaan eten. Vreemd genoeg moeten we hier met de pastor uitgaan om bier te drinken, John is een zeer groot tegenstander van alcohol (ook van een biertje), vanwege zijn geloof. Het was een hele interessante avond, waarin we eindelijk weer eens vlees hebben gegeten en religieuze discussies over het celibaat en het gebruik van condooms hebben gevoerd. Om acht uur begon John ons al te bellen waar we bleven, want hij maakte zich ongerust (hij is erg overbezorgd, maar het is ook wel lief).
Dinsdag konden we weer naar het project. Ik maakte me erg bezorgd want Sugula was ziek. Sugula is een van mijn twee lievelingen. Ze is drie jaar oud en een heel levendig en guitig kind, altijd aan het brabbelen, altijd vragen om opgetild en geknuffeld te worden en ze heeft de meest geweldige lach. Dinsdag was ze echter alleen maar stil (ze is nooit stil) en reageerde helemaal nergens op, het was heel eng. Het was nog enger omdat ze al een paar weken een soort rare kring op haar buik had. Ik dacht eerst dat het een van de littekens was, maar toen ik het aan Hudu vroeg zei hij dat het een worm was. John heeft haar meegenomen naar het ziekenhuis. Dinsdagavond belde Albert ons of we kwamen eten, samen met twee andere priesters.
‘s Nachts om drie uur ben ik opgestaan, want mijn reis naar Mole (grootste natuurpark) zou beginnen. Dus om vijf uur zat ik in de trotro naar Tamale, samen met Nike en Kate. Daar kwamen we om zeven uur aan. Kate wilde heel graag groundnutpaste kopen (soort pindakaas), maar vreemd genoeg was de markt nog niet open. Om acht uur waren we bij het SYTO kantoor.We gingen de rest van de groep ophalen bij het Picorna hotel. Daar kwamen ze er opeens achter dat we met te veel mensen waren (dat hadden ze van te voren al kunnen weten), dus moesten we wachten op een tweede auto. Om ongeveer twaalf uur kwamen we aan in Mole. We kregen onze kamers toebedeeld (Mole is duuuuuuuur) en konden genieten van het zwembad. Het was heerlijk om eindelijk een keer niet oververhit en bezweet te zijn. SYTO zou voor ons een wandelsafari betalen, maar als we andere dingen wilden doen moesten we het zelf regelen. UIteindelijk hebben we met de groep ook een jeepsafari geregeld. Het was heel fijn om door het park te rijden terwijl we bovenop de jeep zaten (ze hadden bankjes bovenop gemaakt), jammer genoeg hebben we alleen maar apen, wrattenzwijnen en antilopen gezien en weigerden de olifanten zich te laten zien, alhoewel we wel hun pootafdrukken zagen. Er was ook een bepaalde plek waar de weg geheel overstroomd was, dus we reden door een halve rivier. Ik was bang dat de auto af zou slaan, maar gelukkig gebeurde dat niet. Bijna aan het einde, werden we opeens aangevallen door een werkelijk leger van steekvliegen. Het begon heel grappig met Lisa die met haar armen aan het zwaaien was, maar uiteindelijk was het echt niet meer uit te houden, dus wij waren uit alle macht op het dak aan het stampen om de auto te laten stoppen. Wij zijn allemaal de auto ingedoken, wat erg grappig was. Meghan zat voorin en alleen Johanna moest er nog bij. Het paste eigenlijk echt niet, maar de nood was hoog, dus met een soort wanhopige actie dook ze maar gewoon bovenop Meghan voorin en kwam uiteindelijk vast te zitten en in een vrij ongemakkelijke positie. Ik zat ondertussen op de middelste rij in het midden vastgeklemd.
Na de jeepsafari heb ik nog een tijd op het uitkijkplatform gezeten, hopend dat de olifanten met zonsondergang zouden komen drinken, maar nee.
Na het avondeten heb ik samen met een groepje andere mensen nog een tijd naast het zwembad zitten kletsen, voordat ik naar onze heerlijke koude kamer met aircondition kon gaan. We hadden de aircondition op 22 graden, wat hier echt koud is, dus ik kon voor een keer wegkruipen onder een laken, in plaats van te liggen zweten op een kaal bed.
De volgende ochtend ben ik om kwart voor vijf opgestaan, om de zonsondergang te bekijken en opnieuw hopend op olifanten. Het was nog donker en je kon echt merken dat het in de natuur hier nooit stil wordt. Er was zoveel geluid met de vogels en de krekels, ongelooflijk!
Om zeven uur gingen we op wandelsafari, het was heel mooi, alleen niet veel bijzonders gezien. Natuurlijk is niet veel bijzonders relatief, maar als de wrattenzwijnen naast je kamer lopen en je om de zoveel tijd een groep apen langs ziet lopen, zijn de olifanten toch echt een hoofdattractie. Wel heb i keen reuze duizendpoot gezien!
Na de wandelsafari hebben we ons verblijf in Mognori geregeld. Mognori is een klein dorpje op de grens van het natuurpark, waar je kan verblijven en wat culturele dingen kan zien. Ze doen ook een kampeer overnachting in Mole, maar jammer genoeg alleen tijdens dry-season, dus niet nu. Ik zou samen met vijf andere meiden daar nog heen gaan, terwijl de rest van de groep (we waren met zestien), door SYTO terug naar Tamale gebracht zou worden. Mohammed, een medewerker in Mole, zei dat hij ons meer kon vertellen, dus uiteindelijk spraken we af om twaalf uur te vertrekken. Later zei Rusmond van SYTO dat we door de SYTO bus gebracht konden worden, dat was mooi want dan hoefden we geen auto te huren.
Terwijl we nog een even genoten van het zwembad was ik met Susana aan het smsen. Zij is een tijdje geleden in Mole geweest en vertelde me dat het beste moment om de olifanten tezien om twaalf uur ‘s middags is en dat je de medewerkers moet vragen je erheen te brengen als ze weten waar ze zijn. Ik baalde eerst nogal omdat we om twaalf uur weg zouden gaan en ik was al op weg naar het informatiecentrum om te vragen hoe lang het zou duren als ik erheen gebracht wilde worden, toen ik besloot gewoon nog maar even in het zwembad te blijven. Om twaalf uur zaten we bij het informatiecentrum en vijf minute voordat we zouden vertrekken, kwamen opeens twee van de andere gasten (niet van onze groep) aan op motoren en vertelden heel enthousiast dat ze de olifanten hadden gezien. De rangers wisten namelijk waar ze waren en hadden hun erheen gebracht, het had niet meer dan tien minute geduurd om er te komen. Ik was heel erg teleurgesteld, had ik er nou toch maar eerder naar gevraagd, nu was het te laat en ik had de tijd gehad om naar de olifanten te gaan. Gefrustreerd zaten we in de auto naar Mognori. Mognori was prachtig, echt een klein dorpje met modderhutjes.
In Mognori hebben we een kanosafari gedaan, het was heel mooi. Omdat we met z’n zessen waren en er maximaal vijf in de kano pasten, zouden we de groep opdelen in twee keer drie. Vlak voordat mijn groepje vertrok, arriveerden er echter nog twee blanke meisjes in Mognori (later bleek dat ze Nederlands waren en in Delft studeerden), dus wij hebben met vijf in de kano gezeten.
Terwijl we zaten te wachten op ons vertrek met de kano, hadden we een gesprek met een ranger die op bezoek was in Mognori. Tijdens dat gesprek vertelde ik dat we de olifanten net hadden gemist, dat ik dat heel stom vond en dat ik er over nadacht om in December terug te gaan naar Mole (tijdens dry-season is er een grotere kans om ze te zien). Het vervelende is echter dat Mole heel duur is, het is een echte toeristenattractie. Vervolgens stelde Yeboah (de ranger) voor dat ik best een nachtje in zijn kamer in de community in Mole kon blijven. Hij was namelijk tijdelijk in een kamp ergens anders en in Mole wonen alle medewerkers bij elkaar, vlak bij het hotel. Ik dacht eerst dat hij een grapje maakte, maar hij bleef het maar zeggen, dus uiteindelijk ben ik er op ingegaan. Ik had constant het gevoel dat er een addertje onder het gras moest zijn, maar het avontuurlijke in mij kwam boven, dus ik besloot het maar gewoon te gaan proberen. De kanosafari was heel mooi en de avond in Mognori was heel leuk. We hebben een dansvoorstelling gezien (en zelf meegedaan). Alle mensen hadden traditionele kleding aan en het was echt wat je je als een ‘wildendans’ voorsteld, met stampende voeten en trommels. Wij, als blanken, voelden ons heel grappig toen we werden gedwongen mee te doen (vooral omdat we twee takjes als een soort pompoms aan het schudden waren), maar het was erg bevrijdend om het gewoon te doen. En vermoeiend! We hebben twee soorten dansen gedaan, een in een soort grote kring en daarna een waarin we twee rijen vormden en het bijna een soort oorlogsdans leek.
De volgendeochtend (vrijdag) werden we om zes uur opgehaald door een auto die we hadden gehuurd. Het was een warme nacht geweest, geen elektriciteit betekent geen waaier, maar goed. Ik zou eerst samen met de anderen in Larabanga (een dorpje vlakbij) de bus pakken naar Tamale, maar vanwege mijn gratis overnachting in Mole, ben ik als enige in de auto blijven zitten en weer teruggegaan naar het park. Yeaboah had gezegd dat ik maar gewoon naar Christopher moest vragen, die had de sleutel en dan zouden ze ervoor zorgen dat ik bij zijn kamer kwam, maar ik was er ergens nog steeds van overtuigd dat er iets mis zou gaan. Dat was niet zo en ik werd netjes naar de community gebracht. Daar zat ik buiten, volgens mij vonden de andere bewoners het heel grappig, wat te kletsen met Filomena, een buurvrouw, die aan het koken was en me zo’n beetje dwong haar ontbijt aan te nemen. Vervolgens werd me opgedragen mijn vuile was te brengen, want ze was aan het wassen en wilde per se ook voor mij wassen. Het was zo’n rare ervaring, ik merk nu pas hoe wantrouwend ik eigenlijk ben, maar hier zijn mensen af en toe echt gewoon aardig en behulpzaam!
Ik heb de rest van de dag weer bij het zwembad samen met wat andere gasten gezeten, want ze zouden me bellen als ze wisten waar de olifanten waren en dan kon ik daarheen gaan. Filomena heeft ook lunch voor me gekookt en al met al was het een fijne dag.
De twee Nederlandse meisjes uit Mognori waren ook in Mole en zij vertelden me dat ze met een auto op safari zouden gaan, ze hoefden minder te betalen dan normaal en misschien was er plek voor me.
Ik besloot echter op het laatste moment toch niet mee te gaan, want ze zouden me hoe dan ook bellen voor de olifanten en ik dacht dat de kans om ze op safari te zien klein was. Later bleek dat ze dus wel de olifanten gezien hadden en dat ik ze weer net gemist had, vanwege een verkeerde beslissing. Toen ik de rangers vroeg of ze me erheen konden brengen, zeiden ze dat het al te laat was en ze hadden niet kunnen bellen omdat er geen bereik was. Dat was zeer zeer zeer teleurstellend.
‘s Avonds heb ik in het restaurant gegeten. Ik weet niet waarom, maar Filomena weigerde me mijn rekening te laten betalen (zij werkte daar als serveerster), ondanks dat ik dat wel wilde. Rare Ghanese gastvrijheid, maar zoooooo aardig. De volgende ochtend, na de nach in Yeboah’s kamer, werd ik (alweer) om drie uur gewekt door Filomena, die me meenam naar de bus, zodat ik terug kon gaan naar Tamale. Ik had nog wel een extra nacht willen blijven, maar omdat Johanna de dag ervoor haar schoenen was vergeten in de auto, moest ik naar Tamale om die aan haar terug te geven (zij zou verder reizen). Omdat ik de olifanten dus uiteindelijk niet heb gezien (iets dat me nog steeds heel boos maakt), ga ik waarschijnlijk ik December maar weer terug naar Mole, maar Mohammed (medewerker in Mole) of Yeboah hebben waarschijnlijk weer een slaapplek voor me.
DIt is het eerste deel van de afgelopen weken, ik zal proberen snel aan het tweede deel te gaan werken, want ik loop nog steeds achter! Omdat ik nog drie weken hier heb, zijn mijn dagen echter complete volgepland (ik begin de tijdsdruk te voelen). Deze week gaan we op woensdag naar Bolgatanga (dat is vandaag), op donderdag heb ik een ‘salaminka meeting’, met alle blanken hier in de omgeving georagniseerd. Leuk om een keer met zijn allen bij elkaar te komen en de perfecte kans om een grote bak ijs te kopen! Op vrijdag wil ik leren hoe je een baby op je rug draagt, dus ik hoop dat een buurvrouw met een pasgeboren baby me dat kan leren. Op zaterdag gaan we met het hele gezin naar Paga, daar kan je op een krokodil zitten (de krokodillen zijn heilig en toeristenattractie) en er is een slavenkamp en op zondag ga ik misschien naar een dorpje in de buurt waar een man woont die heel veel van de lokale verhalen en mythen weet. Dan maandag moeten we om 04.30 bij een mevrouw hier in de buurt zijn. Zij maakt het brood dat we elke ochtend eten (het is heel lekker!) en we gaan proberen te leren hoe dat te maken. ‘S middags dus het vervolg van onze lessen. Donderdag gaan we naar Tongo, naar de shrines (heilige plek) en blijven daar misschien slapen om in de omgeving naar een goudmijn te gaan. Op zaterdag gaan we naar Navrongo. Albert heeft aangeboden een auto te huren en met ons Navrongo te gaan bezoeken. Hij komt daar vandaan en zijn vader was een chief priest in het traditionele geloof, dus hopelijk kan hij ons wat van het traditionele geloof laten zien. Dan is mijn laatste week hier in het Noorden alweer aangebroken, ik denk dat ik op vrijdag naar Kumasi vertrek en dus afscheid moet nemen van mijn gezin. Ik hoop ergens tussendoor ook nog een verblijf in Bughia, het dorpje waar we werken, in te passen, maar het kost nogal wat moeite om John te overtuigen dat als je bij iemand in huis blijft, je niet vermoord en beroofd wordt. Hij is erg overbezorgd. Maar goed, eerst nog een verslag van de afgelopen weken natuurlijk!