Dag haar, dag LPAC-babes

Toen ik naar de Amazone en naar LPAC reisde, was dat met het idee dat ik drie weken zou blijven en eventueel een vierde week zou verlengen als het me beviel. Dat paste mooi in de planning; daarna zou ik een bezoek aan Machu Picchu brengen en half maart zou ik terugreizen naar huis. Zoals mijn reis naar Peru me echter elke keer weer leerde: plannen veranderen. Als vrijwilligers bij LPAC kregen wij de mogelijkheid om mee te kijken met alle activiteiten die gedaan worden in zo’n conservatie- en onderzoekscentrum. De onderzoeken, de toeristische activiteiten, de problemen in natuurbehoud en het algehele leven in het regenwoud, al deze aspecten maakten het een bijzondere ervaring die ik iedereen kan aanraden. Ik was echter niet alleen naar LPAC gekomen om te leren en mee te kijken, ik wilde ook graag actief meehelpen. Ik had het idee dat wij allemaal de handen meer uit de mouwen konden steken en onze eigen input konden geven. Alle vrijwilligers hebben naar mijn idee unieke kwaliteiten (vaardigheden, kennis, interesses) die waarde toe kunnen voegen aan de organisatie. Daarom besloot ik vanuit mijn achtergrond als sociale en organisatiepsycholoog voor LPAC uit te werken hoe ze dit zouden kunnen doen. Toen ik aan Clemencia vroeg of zij er interesse in zou hebben als ik dit project op zou zetten, reageerde ze enthousiast. Daarna begon ik informatie te verzamelen. Tijdens alle lange wandelingen door de jungle bedacht ik projecten voor vrijwilligers en aanpassingen aan het programma. Ook ging ik met iedereen (het LPAC management en mijn mede-vrijwilligers) in gesprek zodat mijn advies breed in de organisatie gedragen zou worden: Wat zagen zij voor mogelijkheden voor vrijwilligers? Hoe voorspelden zij de groei van LPAC? Wat vonden zij van mijn ideeën? Ik probeerde een structuur op te zetten die met weinig werk stand zou houden. Toen ik na een week een uitgebreide mindmap met ideeën voor Clemencia neerlegde zag ik dat ze niet had verwacht dat ik het zo groots aan zou pakken, maar zowel zij als Dylan reageerden gelukkig positief op mijn ideeën. Ze vroegen of ik zou willen beginnen met de uitwerking van dit plan, de eerste stappen in de goede richting. Ik was al lang blij mezelf nuttig te kunnen maken en ging aan de slag met de ontwikkeling van mijn ideeën. Tegen het einde van mijn drie weken bij LPAC vroeg Clemencia wat mijn plannen vanaf nu waren. Mocht ik dat willen, dan zou ik welkom zijn om te blijven en als vrijwilligerscoördinator te helpen bij LPAC.

Hier moest ik hier toch even goed over nadenken. Het was een grote verandering in de plannen, het zou betekenen dat ik nog minstens zes maanden langer uit Nederland weg zou zijn en dat ik nog een hele tijd in de uitdagende omstandigheden van de jungle zou leven. Ik vond het lastig om mijn verwachtingen weer te veranderen, ik had me er al op ingesteld dat ik binnen een paar weken thuis zou zijn, familie en vrienden zou kunnen zien, een warme douche zou kunnen nemen en verder zou gaan met mijn ‘normale leven’. Tegelijkertijd was dit een unieke kans! Ik zou deze prachtige omgeving nog beter leren kennen, ik kon mijn eigen plannen uitwerken en implementeren en het was een geweldige uitdaging waar ik veel van zou kunnen leren. Uiteindelijk besloot ik dat dat normale leven thuis er over zes maanden ook nog wel zou zijn en nam ik het aanbod aan. Als vrijwilligerscoördinator wilde ik de vrijwilligers meer betrekken met hun eigen projecten die een aanvulling zouden zijn op het mooie programma dat LPAC al bood. Daarnaast zou ik zorgen voor het welzijn van de vrijwilligers, ik zou ik mijn vaardigheden als trainer inzetten door workshops te organiseren, ik zou aan de slag gaan met de samenwerking binnen het team van LPAC en ik zou nadenken over manieren om de relatie met Lucerna meer te verbeteren. Ik had er heel veel zin in!

Nu ik wist dat ik nog een lange tijd in de Amazone bleef kon ik plannen maken voor de toekomst. Ik had bijvoorbeeld extra kleding nodig en een box met rijst om spullen in te bewaren. Ik kon bedenken wat ik nog wilde zien en doen in de omgeving. Daarnaast gaf het me de vrijheid om gekke dingen uit te proberen, ik zou toch nog lang in de jungle blijven. Ik besloot mijn hoofd te scheren. Ik had al eerder met dit idee gespeeld, maar durfde daar nooit echt voor te gaan. Toen ik in 2012 in Ghana was, had ik bedacht dat dat het ideale moment zou zijn omdat het daar normaal was voor vrouwen om een geschoren hoofd te hebben. In Canada had ik een vriendin die er prachtig uitzag met haar geschoren hoofd. Toen ik op een warme avond in LPAC klaagde over mijn krullen, die in de vochtige omgeving onhandelbaar werden, zei iemand (voor de grap) dat ik mijn haar ook af kon scheren. Het was alsof er een lampje boven mijn hoofd ging branden: Ja, dat kon ik nu inderdaad doen! Als het me niet stond zou ik toch in de jungle verstopt blijven en tegen de tijd dat ik terug naar huis ging zou mijn haar weer langer zijn. Iedereen om mij heen moedigde me aan te doen wat IK wilde en ik voelde me in deze groep veilig om dat inderdaad te doen. Natuurlijk vond ik het spannend, je hoofd scheren is toch een grote stap. Dylan zei tegen me: ‘Het ligt eraan of jouw haar een essentieel onderdeel van je identiteit is.’ Ik was het eigenlijk wel met hem eens… Is dat zo? Of beter gezegd: wil ik dat dat zo is? Uiteindelijk is het maar haar, het groeit weer aan. Dit kon óf het moment zijn dat ik iets nieuws zou proberen, óf het moment dat ik had nagedacht over het uitproberen van iets nieuws maar het uiteindelijk niet had gedaan. Terwijl ik het eigenlijk wel wilde. Ik wil niet iemand zijn die iets niet doet alleen omdat het spannend is en dat ben ik ook niet. Het afscheren van mijn haar werd uiteindelijk een groepsactiviteit, iedereen wilde kijken. Eerst moesten we mijn lange krullen kortwieken en dat deden we op de ultieme jungle-manier: met een machete. Na een verdere knipbeurt door Clemencia en Ronja, scheerde Dylan met zijn tondeuse uiteindelijk alles af. Mijn eerste blik in de spiegel was heel vreemd, maar mijn eerste douche was een openbaring: het was zo makkelijk!

De volgende dag, vrijdag 8 maart, organiseerde LPAC een barbecue waarbij de hele organisatie, buurvrouw Samantha en een aantal andere gasten langskwamen. Kon ik meteen mijn nieuwe kapsel laten zien. Samen met de LPAC-babes maakte ik apple crumble als toetje. We maakten een kampvuur, Ronja speelde op haar ukelele en we zongen liedjes. Later werd de Peruaanse muziek opgezet en werd er gedanst. Deze barbecue was niet alleen een gezellig feestje na een drukke periode, het was ook het afscheidsfeest voor Ronja en Margot die bijna zouden vertrekken.

Twee dagen later gingen wij allemaal mee naar Puerto Maldonado, om hun tijd bij LPAC af te sluiten en even te genieten van de luxe van de stad. We aten ijs, aten in restaurants en dronken cocktails. We bezochten een dierenopvang, Amazon Shelter, waar wilde dieren worden opgevangen. De meeste dieren zijn er met het doel om te rehabiliteren. Zo hadden ze een tapir, een aantal ara’s, luiaards en heel veel apen. Wij hielpen die ochtend mee om voedsel voor de brulapen te verzamelen en om de kooi van twee wolapen (hele pluizige apen) op te knappen. Ook gingen we op bezoek bij Victor Castral. Deze charmante oudere meneer heeft ooit een ontbost stuk land opgekocht en heeft het voor elkaar gekregen daar weer volledig gezond regenwoud terug te laten groeien. Hij is een voorbeeld voor hoe conservatie en herstel van het regenwoud kan verlopen, maar de weg daarnaartoe is niet makkelijk geweest. Hij liet ons zijn terrein zien, vertelde over de worstelingen die hij meemaakte in natuurbescherming en toonde ons allerlei bijzondere planten. Het hoogtepunt van mijn tijd in Puerto Maldonado was echter dat ik mijn kleding wegbracht naar de wasserette en, na weken zweet en schimmelgeur, weer naar wasmiddel rook. Ook kocht ik wat ik nodig zou hebben voor mijn komende tijd in de jungle en zeiden we gedag tegen Ronja en Margot.

In een klein groepje keerden we woensdag 11 maart terug naar LPAC en het kamp leek een stuk stiller na alle eerdere drukte. We probeerden toch leuke dingen te doen, we zaten te kletsen, gingen op wandelingen en plaatsten een aantal cameravallen rondom ons platform. Het duurde echter niet lang of alles veranderde drastisch...

Alhoewel de berichten over het Coronavirus tot nu toe steeds ver weg leken, merkten we dat de situatie steeds ernstiger werd. De eerste keer dat het virus serieuze impact op ons maakte was toen Dylan zijn vakantie naar Mexico besloot af te zeggen omdat hij het risico niet wilde nemen om het virus mee te nemen naar Lucerna (waar veel mensen zelfs geen stromend water hebben). Voor Starr begon het ook steeds spannender te worden. Zij was Chinees en studeerde in de Verenigde Staten, ze wilde het risico niet lopen dat ze niet meer naar haar universiteit kon komen. Dus besloot Starr op vrijdag 13 maart dat ze zo snel mogelijk naar Amerika terug zou keren. Het was een gek en gehaast afscheid, waarna alleen Anja, Larissa en ik overbleven. Later die dag vertelde Dylan ons dat de ontwikkelingen ook voor LPAC bijzondere obstakels op zouden gaan leveren. Er zouden voorlopig geen nieuwe vrijwilligers en toeristen kunnen komen, dus zouden ze het kamp tijdelijk sluiten. Wij zouden een aantal dagen later terug gaan naar het hoofdkantoor in Puerto Maldonado en daar blijven totdat er meer duidelijkheid was. Natuurlijk wilden wij allemaal niet weg uit de jungle om in een zweterige, chaotische stad te verblijven, maar samen met Anja en Larissa maakte ik plannen om er het beste van te maken. We bedachten activiteiten die we op konden zetten in Puerto, we keken naar onze leerdoelen en we wilden genieten van onze laatste momenten in LPAC. Ook deze planning duurde niet lang; een paar uur later kwam Dylan naar ons platform met het laatste nieuws. Peru zou op maandag 16 maart voor onbepaalde tijd de grenzen sluiten. Als we terug naar Europa wilden hadden we 72 uur om dat te doen. Zoals je wel kunt begrijpen creëerde dit chaos. Konden we überhaupt terug komen binnen drie dagen? Was het verstandig om het te proberen met het risico ergens anders vast te komen te zitten? Wat waren de overige opties? Gehaast pakten we allemaal wat spullen in en gingen we naar Lucerna, even op internet. Daar was Starr ook nog aan het wachten op de auto naar Puerto Maldonado. Larissa en Anja besloten te vertrekken, in Puerto zouden ze in meer informatie kunnen krijgen en beter beslissingen kunnen nemen. Na een kort telefoontje met het thuisfront besloot ik om wel in de jungle te blijven, de kans dat ik binnen drie dagen thuis kon komen was klein en ik zou toch nog tot september bij LPAC blijven. Ik zat veilig.

Dylan ging die avond naar buurvrouw Samantha in haar organisatie Hoja Nueva (een half uur verderop aan de rivier) om de gasten daar ook te vertellen over deze ontwikkelingen en te helpen met hun organisatie. Ik ging samen met de Peruaanse medewerkers Cecilia, Jairo en Iziar terug naar LPAC. Die nacht sliep ik alleen op het vrijwilligersplatform. Er was een enorme storm, dus ik lag te bibberen in bed terwijl de bliksem flitste, de donder knalde en de regen met bakken uit de hemel kwam. De volgende ochtend was een vreemde gewaarwording. Het kamp was stil, de platforms rustig, alle vrijwilligers en kampmanagers weg. Ik was alleen.

Toch was dit nog niet het einde van mijn tijd in het Amazonegebied. Lees in mijn komende blog hoe ik mijn laatste weken in de jungle in deze bijzondere omstandigheden doorbracht.

Wil je hélemaal meeleven met mijn avonturen in Nederland, Ghana, Mexico, Australië, Griekenland, Canada of Peru? Volg mij dan op Instagram via 'opreismetjorvos'! Of wacht op mijn boek ‘Zes keer thuis en toen weer naar huis, leven en leren op reis’.